Nie wszystko złoto, co się świeci. To popularne powiedzenie ma nie tylko przenośne, lecz również całkiem realne znaczenie. Najczęściej złote wyroby rozpoznaje się po wybitej na nich próbie. Co jednak wtedy, gdy nie można jej znaleźć?

Czym jest próba złota?

Próbą złota jest sposób określenia ilości złota znajdującego się w stopie. Wynik wyrażany jest w promilach. Przykładowo, gdy złota w stopie jest 40%, wtedy ma ono próbę 400.

Najczęściej spotykane próby złota:
– 999 – zawiera 99,9% czystego złota
– 960 – zawiera 96% czystego złota
– 750 – zawiera 75% czystego złota
– 585 – zawiera 58,5% czystego złota
– 500 – zawiera 50% czystego złota
– 375 – zawiera 37,5% czystego złota
– 333 – zawiera 33,3% czystego złota

Najwyższe próby ma złoto inwestycyjne, na przykład złote sztabki, monety bulionowe. Niższe próby stosowane są w przypadku biżuterii, przedmiotów użytkowych. Dodatek innych metali w stopie powoduje, że wykonane z niego wyroby są trwalsze.

Aby oznaczyć próbę złota, wybija się ją na wyrobie. Proces ten nazywany jest cechowaniem. Stosowane są do tego celu specjalne narzędzia. Dodatkowo obok próby umieszcza się często znak probierczy.

Może zdarzyć się, że wyrób ze złota nie ma żadnych znaków. W takim przypadku należy sprawdzić, czy złoto bez wybitej próby rzeczywiście jest złotem. Jak to zrobić?

Z czym mylone jest złoto?

Złoto najczęściej mylone jest z tombakiem. Jest to stop miedzi z cynkiem, który ze względu na swoją żółtą barwę przypomina ten metal.

Zdarza się też, że złoto fałszowane jest wolframem – jest on stosowany głównie w złotych sztabkach.

Jako że złoto ma różne barwy, także może być ono mylone z innymi stopami i metalami, na przykład białe złoto ze srebrem, platyną, a złoto różowe z miedzią.

Jak sprawdzić złoto bez próby?

Gdy na biżuterii, sztabce lub innym złotym przedmiocie nie znajduje się żadna wybita próba lub inny znak, wtedy można skorzystać ze specjalnych metod, aby sprawdzić, czy rzeczywiście mamy do czynienia z tym metalem. Jak ocenić, czy złoto bez wybitej próby jest prawdziwe?

Domowe sposoby, aby sprawdzić, czy złoto jest prawdziwe:
– Porównaj ze sobą wyroby z autentycznego złota i złota bez próby.
– Sprawdź, czy na metalu nie jest widoczna zielonkawa patyna – jest ona charakterystyczna dla wyrobów z mosiądzu.
– Wykonaj próbę Archimedesa polegającą na sprawdzeniu gęstości złota w wodzie.

Warto pamiętać, że złoto nie jest magnetyczne, lecz to o niższych próbach może wykazywać niewielkie właściwości magnetyczne ze względu na dużą ilość domieszek innych metali.

Aby jednak mieć pewność, że naprawdę mamy do czynienia ze złotem, warto udać się do dobrego jubilera, który dysponuje właściwymi narzędziami, by sprawdzić jego autentyczność.